تجلی عدد چهار در سفالینه های پیش از میلاد در ایران

هنر هر قوم و ملتی بزرگترین هدیه به تاریخ آن سرزمین است. به جرأت می توان گفت سفالگری از مهم ترین و ابتدایی ترین هنرهای دست بشر است که همواره راهگشای محققان برای جستجو در ادوار گذشته بوده است. سفالگران با منقوش کردن سفالینه ها، در واقع از آنها به عنوان جایگاهی برای بیان افکار و عواطف و تجسم باورها و اعتقادات خود بهره می گرفته اند. در مطالعه ی سفالینه های پیش از میلاد در ایران بسیار به نقوشی برمی خوریم که بر پایه تقسیمات چهارگانه تصویر شده اند و به نوعی می توان تجلی عدد چهار را در آن ها شاهد بود. بدون شک برخی از اعداد در میان اقوام و فرهنگ ها از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده اند و این گونه به نظر می رسد که عدد چهار در فرهنگ و هنر ایران به ویژه هنر سفالگری از تقدم و اولویتی خاص برخوردار بوده است. پژوهش حاضر، جستاری است پیرامون عدد چهار و چگونگی تجلی آن در سفالینه های پیش از میلاد در ایران که به بررسی جایگاه و نمود این عدد در این سفالینه ها می پردازد و در تلاش است که تلقی انسان ابتدایی را از این عدد در چگونگی پیدایش برخی نقوش ذکر کند. روش تحقیق در این رساله از نظر هدف کاربردی نظری بوده و به روش تاریخی توصیفی انجام شده است. مطالب به روش اسنادی (کتابخانه ای) گردآوری شده و به صورت کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق تجلی عدد چهار را بر سفالینه ها نشان داده و در ضمن از این نتایج چنین برمی آید که که چهار در سفالینه های پیش از میلاد در ایران چنان نمود پررنگی داشته که این فرضیه را قریب به یقین می نماید که این تجلی با فکر و اندیشه ای پایدار و عمیق گره خورده بوده و شاید به نوعی تبلور اعتقادات آن مردمان بوده است. کلید واژه ها: چهار، مفاهیم اعداد، اعداد در فرهنگ، سفالینه های پیش از میلاد، سفال